بی اختیاری ادرار در سالمندان یکی از مشکلات شایع دوران سالمندی محسوب میشود. گرچه بی اختیاری ادرار به دلیل افزایش سن پس از 40 سالگی در افراد اتفاق میافتد اما نباید تصور شود که این مشکل طبیعی و درمانناپذیر است. پزشک متخصص میتواند با بررسی دلایل بی اختیاری ادرار در افراد سالمند آن را درمان کند.
عفونت ادراری، منزوی شدن و افسردگی از عوارض بی اختیاری ادرار در افراد سالمند است که پرستار سالمند یا فردی که وظیفه نگهداری از سالمند را بر عهده دارد باید از آن مطلع باشد.
دلایل بی اختیاری ادرار در مردان و زنان سالمند متفاوت است. معمولا در مردان مشکلات غده پروستات اختلالات ادرار کردن را در پی دارد. مصرف برخی داروها و نوشیدن بیش از حد چای و قهوه تاثیر نامطلوبی بر مثانه دارد. همچنین برخی بیماریها مانند نارسایی قلبی، آلزایمر و ام اس نیز در افراد مسن منجر به بی اختیاری ادرار میشود.
نارسایی قلبی تولید ادرار شبانه را افزایش داده و باعث بی اختیاری ادراری در طول خواب شبانه میشود. سالمندان به دلیل دردهای استخوانی و مفصلی دارای اختلال حرکتی هستند و واکنش آنها کند است. سالمندی که به بیش فعالی مثانه مبتلا است، در صورتی که با تاخیر به سرویس بهداشتی برسد ممکن است نتواند بر ادرارش کنترلی داشته باشد.
در زنان تعداد بارداری، زایمان و آغاز یائسگی از دلایل بی اختیاری ادرار در زنان مسن محسوب میشود. دلایل دیگری نظیر عفونت ادراری، یبوست، دیابت و مصرف داروهای ادرارآور نیز بی اختیاری ادرار را در سالمندان به وجود میآورد که با درمان عوامل ایجادکننده بیماری برطرف میشوند.
بی اختیاری ادراری انواع مختلفی دارد. نوع شایع آن زمانی است که ادرار سالمند پیش از رسیدن به سرویس بهداشتی دفع شود. این نوع از بی اختیاری بر اثر انقباضهای غیرارادی مثانه که فرد قادر به کنترلش نیست، به وجود میآید. بیماریهایی نظیر آلزایمر، پارکینسون، ام اس، سکته مغزی، یبوست، بزرگ شدن غده پروستات و… باعث بروز این نوع از بی اختیاری ادراری میشوند.
نوع دیگری از بی اختیاری ادرار در افراد سالمند در اثر استرس و اضطراب است. استرس به شکم فرد فشار وارد میکند و باعث میشود فرد در هنگام عطسه، سرفه، خندیدن یا بلند کردن اشیا از زمین دچار بی اختیاری ادرار شود.
بسیاری از زنان در دوران بارداری و زایمان نیز به این نوع بی اختیاری ادراری مبتلا میشوند. مردانی که دچار بزرگی پروستات هستند یا سابقه جراحی پروستات را داشتهاند نیز به بی اختیاری استرسی دچار میشوند.
زمانی که حجم ادرار زیاد باشد، مثانه به طور کامل تخلیه نمیشود. سالمندانی که به این مشکل مبتلا هستند در طول روز بارها حس میکنند که باید به سرویس بهداشتی بروند و معمولا از ترشح ادرار شکایت دارند. انقباض ضعیف مثانه، بزرگ شدن پروستات، سکته مغزی، دیابت، یبوست و… این مشکل را تشدید میکنند.
به طور معمول سالمندان به چند نوع بی اختیاری ادراری مبتلا هستند. پزشک متخصص با انجام معاینه کامل لگن و رودهها در زنان و اورولوژی در مردان و تجویز آزمایش ادرار وجود عفونت یا خون در ادرار را بررسی میکند. همچنین آزمایش قند خون برای اندازهگیری میزان قند و کلسیم و بررسی عملکرد کلیه انجام میشود.
بی اختیاری ادراری به کمک دارودرمانی، رفتاردرمانی و در موارد نادر جراحی قابل درمان است. منظور از رفتاردرمانی استفاده از رژیم غذایی، مصرف مایعات، تمرینهای تقویت عضلات کف لگن موسوم به تمرینهای کگل و آموزش مثانه است. با آموزش مثانه سالمند میآموزد زمان بین دو تخلیه ادرار را به طور تدریجی افزایش دهد و در واقع ادرار کردن را به تاخیر بیندازد.
پزشک در درمان دارویی داروهایی نظیر آنتی بیوتیک، داروهای ضداسپاسم و… را به سالمند تجویز میکند تا مشکل بی اختیاری ادراری را برطرف کند. اگر مصرف داروها و دیگر روشهای درمانی موثر واقع نشود، در موارد نادر عمل جراحی انجام میشود.
سالمندان به طور معمول به بیماریهای مزمن، کاهش توان حرکتی و مشکلات روانی دچار میشوند. یک رژیم غذایی مناسب نقش مهمی در سلامت و طول عمر سالمندان دارد. مصرف امگا 3 برای سلامت عمومی سالمندان و جلوگیری از پیشرفت بیماریها ضروری است. اسیدهای چرب امگا 3 تمام عملکرد فیزیولوژیک بدن از جمله سیستم قلبی عروقی، عصبی، ایمنی، بینایی، استخوانها و پوست را تنظیم میکنند. تحقیقات نشان داده است مصرف اسیدهای چرب امگا 3 عملکرد حافظه و یادگیری در سالمندانی که مبتلا به اختلالات شناختی هستند را بهبود میبخشد.
اگر وظیفه نگهداری از سالمند در منزل را بر عهده دارید یا میخواهید نکات مراقبتی را به پرستار سالمند والدین خود گوشزد کنید در این مقاله همراه ما باشید تا با مزایای امگا 3 بیشتر آشنا شوید.
اسیدهای چرب امگا 3 در بدن انسان ساخته نمیشوند اما مصرف آنها برای تنظیم فعالیتهای بدن لازم است. امگا 3 به تقویت سیستم ایمنی ضعیف، اختلالات چشمی، کمتوجهی، سلامت پوست، درمان بیماریهای قلبی، افسردگی، دیابت، بهبود زخم، ورم مفاصل و… کمک میکند.
این ماده حیاتی در انواع لوبیا، دانههای چیا، گردو، بذر کتان، سبزیجات، ماهی سالمون، ماهی ساردین، قزلآلا، شاهماهی، ماهی تن، روغن ماهی، روغن سویا، روغن زیتون و روغن کانولا وجود دارد. در بسیاری موارد نیز پزشک مکمل امگا 3 را برای افراد تجویز میکند.
مصرف اسیدهای چرب امگا 3 مزایای بسیاری برای بدن سالمندان دارد. محققان اعلام کردهاند امگا 3 با افزایش طول عمر افراد رابطه مستقیمی دارد. بیماران قلبی که به مقدار زیاد امگا 3 مصرف کردهاند عمر طولانیتری داشتهاند.
استرس، اضطراب، خستگی ذهنی، اختلالات عصبی و افسردگی از مشکلات شایع دوران سالمندی محسوب میشود. افراد سالمند به دلیل بیماریها و ناتوانی حرکتی یا طرد شدن از سوی فرزندان دچار حس یاس و ناامیدی میشوند. مصرف امگا 3 بهویژه در زنان سالمند میزان استرس و نگرانیهای آنها را کاهش میدهد.
مکملهای امگا 3 تاثیر بسیار مثبتی در درمان مشکلات روحی سالمندان افسرده دارند و علائم افسردگی را در سالمندان رفع میکنند.
آرتروز یا ساییدگی غضروف مفصلی یکی دیگر از بیماریهای رایج افراد سالمند است که درمان ندارد اما با انجام توصیههایی میتوان آن را تسکین بخشید. امگا 3 موجود در روغن ماهی علائم و نشانههای آرتروز را کاهش میدهد و از پیشروی بیماری جلوگیری میکند. روغن ماهی تاثیر آنژیمهایی را که باعث از بین رفتن غضروفها میشود کاهش میدهد در نتیجه با مصرف آن میتوان مصرف داروهای ضدالتهاب مفاصل را کم کرد. با مصرف امگا 3 در سنین پایینتر حتی میتوان از بروز آرتروز جلوگیری کرد.
آلزایمر و فراموشی نیز از مشکلات عمده سالمندان به شمار میآید. با ایجاد پلاکهایی در مغز که ناشی از تجمع غیرطبیعی پروتئین بتا آمیلوئید است، سالمند مبتلا به بیماری آلزایمر میشود. این پلاکها خاصیت سمی دارند و به سلولهای مغز آسیب میرسانند و در نهایت منجر به بیماری آلزایمر میشوند.
پژوهشها نشان میدهد روغن ماهی و اسیدهای چرب امگا 3 از ساخت این پروتئینها در سلولهای مغز جلوگیری میکند. همچنین امگا 3 حافظه را تقویت کرده و در درمان بیماری آلزایمر بسیار موثر عمل میکند.
سالمندان مبتلا به دیابت بیشتر از سایر سالمندان در معرض ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی هستند. پزشکان معتقدند روغن ماهی سطح تری گلیسیرید خون را در بیماران مبتلا به دیابت کاهش داده و دیابت آنها را کنترل میکند.
انحطاط ماکولا بیماری چشمی است که از دلایل اصلی نابینا شدن افراد در سن بالای 60 سال محسوب میشود. در این بیماری که با افزایش سن احتمال آن افزایش مییابد دید مرکزی فرد که برای کارهای دقیق از جمله خواندن و رانندگی لازم است از بین میرود.
بر اساس تحقیقات انجامشده اسیدهای چرب امگا 3 در مراقبت از چشم و جلوگیری از مبتلا شدن به بیماری انحطاط ماکولا تاثیر بسیار خوبی دارند.